Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng: trong 1000 ngày đầu đời, trẻ được nuôi dưỡng đúng cách sẽ có hệ miễn dịch tốt và phát huy hết tiềm năng về thể chất và trí tuệ trong tương lai. Bài viết dưới đây, chúng tôi xin gửi đến các bậc cha mẹ về chế độ dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời giúp trẻ phát triển toàn diện.
Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời
1000 ngày đầu đời chính là thời điểm từ lúc bạn có thai và kéo dài cho đến khi trẻ được 2 tuổi.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh rằng: trong 1000 ngày đầu đời, trẻ được nuôi dưỡng đúng cách sẽ có hệ miễn dịch tốt và phát huy hết tiềm năng về thể chất và trí tuệ trong tương lai.
Dinh dưỡng đúng cách sẽ giảm 20% nguy cơ tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi, trẻ sẽ có chỉ số thông minh cao hơn, khả năng học tập tốt hơn và thu nhập cao hơn khi trưởng thành.
Ngược lại, trong 1000 ngày đầu đời, nếu trẻ không được nuôi dưỡng đúng cách sẽ bỏ lỡ cơ hội phát triển tối đa cả về thể chất và trí tuệ. Nếu trẻ bị thấp còi khi còn nhỏ, khi trưởng thành cũng sẽ thấp. Nếu trẻ phát triển tốt khi còn nhỏ sẽ trở thành một người trưởng thành cao lớn.
Do đó, chế độ dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ.
Theo đó, chế độ dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời của trẻ sẽ được chia thành từng mốc giai đoạn như sau:
- Bà mẹ mang thai (270 ngày);
- Nuôi con bằng sữa mẹ;
- Chế độ ăn bổ sung (365 ngày – nuôi con năm thứ nhất); và
- Chế độ ăn của trẻ từ 1 đến 2 tuổi (365 ngày – nuôi con năm thứ 2).
Chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ có thai
Trong thời gian có thai người mẹ cần tăng cân từ 10 – 12kg, để sinh con có cân nặng khoảng 3000 gam. Theo đó, mức tăng cân của bà mẹ và cân nặng của trẻ sẽ phụ thuộc vào khẩu phần ăn của mẹ.
Nếu khẩu phần ăn có mức năng lượng thấp, mẹ tăng cân ít sẽ có nguy cơ trẻ sinh ra có cân nặng dưới 2500g, hay còn gọi là suy dinh dưỡng bào thai.
Vì vậy, trong thời kỳ mang thai, người mẹ cần có chế độ ăn bổ sung hợp lý có đủ năng lượng, protein, vitamin và khoáng chất thông qua các thực phẩm đa dạng bao gồm rau quả màu xanh, vàng, đỏ, thịt, cá, đậu, đỗ và các loại hạt.
Ngoài ra, phụ nữ có thai, phụ nữ tuổi sinh đẻ, nữ tuổi vị thành niên cần uống viên sắt/acid folic hoặc viên đa vi chất phòng chống thiếu máu thiếu sắt. Không nên dùng các đồ uống chứa chất kích thích như: rượu, cà phê, nước chè đặc. Giảm ăn các loại gia vị như: ớt, hạt tiêu, tỏi,v.v.
Nuôi con bằng sữa mẹ theo khoa học
Theo các chuyên gia, sữa mẹ là sữa tốt nhất cho trẻ thơ vì có đầy đủ tất cả lượng vi, khoáng chất và vitamin cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Sữa mẹ cũng chứa các kháng thể để giúp hệ miễn dịch vốn còn non yếu và dễ bị tổn thương của bé chống lại sự xâm nhập của các bệnh tật và viêm nhiễm như viêm phổi và tiêu chảy.
Do đó, cha mẹ nên cho con bú sữa mẹ càng sớm càng tốt. Theo đó, sau khi sinh con bà mẹ cần cho trẻ bú sớm trong vòng 1 tiếng đầu tiên.
Bú sớm có tác dụng làm cho sữa xuống nhanh, co hồi tử cung và bú được sữa non rất tốt cho bé. Bởi lẽ sữa non có giá trị dinh dưỡng cao, các kháng thể chống lại bệnh tật, dễ tiêu hóa với trẻ và giúp thải phân xu ra ngoài.
Ngoài ra, mẹ cần lưu ý nên cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu và bú đến 18 – 24 tháng tuổi. Trong vòng 6 tháng đầu đời, có thể chỉ cần cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, không cần bổ sung thêm nước, sữa bột hoặc thức ăn khác. Bởi lẽ, sữa mẹ có đủ nước và mọi chất dinh dưỡng mà con bạn cần trong 6 tháng đầu như: protein, chất béo, các vitamin, các khoáng chất DHA/ ARA giúp não bộ bé phát triển tối đa.
Chế độ ăn bổ sung hợp lý
Khi trẻ đến giai đoạn 6 tháng tuổi, lúc này sữa mẹ đơn thuần không thể cung cấp đủ nhu cầu năng lượng, protein, vitamin và khoáng chất cho trẻ. Do đó, cha mẹ cần chú ý bổ sung chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ để trẻ phát triển toàn diện, phòng ngừa thấp còi, thiếu hụt vitamin và khoáng chất.
Theo đó, số bữa ăn hàng ngày tùy theo tháng tuổi sẽ như sau:
- 6 tháng tuổi ăn 1 bữa bột loãng;
- 7 – 9 tháng ăn 2 – 3 bữa bột đặc;
- 10 – 12 tháng ăn 3 – 4 bữa bột đặc.
- Trẻ từ 1-2 tuổi ngoài bú mẹ cần ăn thêm 4 bữa/ngày.
Trong quá trình thực hành ăn bổ sung, cha mẹ cần đặc biệt lưu ý cung cấp đầy đủ các nhóm thực phẩm: tinh bột, chất đạm, các khoáng chất cho trẻ và tiếp tục duy trì cho trẻ bú sữa mẹ.
Khi chế biến đồ ăn cho trẻ cần đảm bảo thức ăn mềm, dễ nhai, dễ nuốt, đảm bảo vệ sinh ăn uống, chế biến thực phẩm cho trẻ để tránh gây rối loạn tiêu hoá. Rửa tay sạch trước khi chế biến thức ăn và khi cho trẻ ăn. Không cho trẻ ăn bánh, kẹo, uống nước ngọt trước bữa ăn vì chất ngọt làm tăng đường huyết, gây ức chế tiết dịch vị, làm trẻ chán ăn, trẻ bỏ bữa.
1000 ngày vàng đầu đời là giai đoạn rất quan trọng, quyết định đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ sau này. Vì vậy ngay từ khi mang thai, người mẹ cần bổ sung vi chất dinh dưỡng, để bào thai đủ cân, khoẻ mạnh. Cho trẻ bú sữa mẹ sớm trong vòng một giờ đầu sau sinh và bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Tiếp tục cho bú đến 18 – 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn.
Xem thêm: Dinh dưỡng cho trẻ và những điều cơ bản cha mẹ nhất định phải nắm rõ
Trên đây là nội dung bài viết chế độ dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời giúp trẻ phát triển toàn diện mà chúng tôi gửi đến bạn đọc. Hi vọng những chia sẻ nêu trên hữu ích đối với Qúy độc giả.
Học thử miễn phí
